مروری بر تئوری آشوب (بی‌نظمی) در مدیریت

نظریات سازمانی مانند سایر رشته‌های دانشی تحت تأثیر پارادایم‌های علمی قرار دارند. دو پارادایم مهم یعنی پارادایم نیوتنی درگذشته و پارادایم آشوب در زمان حال به‌طورجدی نظریه و الگوهای سازمانی را تحت تأثیر خود قرار داده‌اند. نظریه سیستم‌های پیچیده و آشوب، اساس پارادایم دیگری است که حوزه مدیریت را نیز همچون دیگر حوزه‌های علمی تحت تأثیر اصول خود قرار داده است. انگاره اصلي و كليدي تئوري آشوب اين است كه در هر بی‌نظمی، نظمي نهفته است. پرداختن به ابعاد و ویژگی‌های اين نظريه كه نظم می‌تواند آشفتگي ايجاد كند و آشفتگي می‌تواند در نظام‌های پوياي خلاق ايجاد نظم كند؛ بينشي جديد، علمي و قوي است كه مديران در قرن بيست و يكم براي ورود موفق به فضاي پرشتاب و آكنده از تغيير و تحول امروزي، به کاربست آن در سازمان‌های خویش تأکیددارند. نظريه آشوب داراي ویژگی‌های منحصربه‌فردی همچون اثر پروانه‌ای، خودسازمان‌دهی، خودمانائی و جاذبه‌های عجیب است كه بازتاب بسيار مهمي در مديريت ايجاد كرده است. به‌طوری‌که اين ویژگی‌ها ضربه‌های جدي بر پيكره پارادايم سنتي مديريت وارد آورده و اساس پارادايم تازه‌ای را در مديريت و ساير علوم مرتبط ايجاد نموده است. نظریه پیچیدگی برای مدیران این پیام راداردکه دوران مدیریت از طریق اهداف سلسله مراتبی یا از طریق منطق از پیش تعیین‌شده و کنترل‌های دقیق، به سر آمده است. در شرایط آشوب و بی‌نظمی، سیستم‌ها دائماً بین جاذبه‌های مختلف در نوسان هستند (تعادل پویا) و گاه تغییر کوچکی باعث بروز تغییرات وسیع و ریشه‌ای در سیستم می‌شود. برای مدیریت تغییر در سیستم‌های پیچیده و آشوبناک، روش‌های سنتی دیگر پاسخگو نیست و مدیران باید منطق تغییر در این سیستم‌ها را بیاموزند.

آشوب، بی‌نظمی، مدیریت، تأثیر، تغییر