سیاست‌گذاری اقتصاد تسلیحات در ایران با توجه به رقابت‌های تسلیحاتی منطقه‌ای

هدف اصلی این پژوهش بررسی سیاست‌گذاری اقتصاد تسلیحات در ایران با توجه به رقابت‌ تسلیحاتی در منطقه غرب آسیا می‌باشد. به این منظور از متوسط بار دفاعی (سهم مخارج نظامی از GDP بر حسب درصد) کشورهای منطقه غرب آسیا به‌عنوان شاخص رقابت تسلیحاتی استفاده شده است. نتایج برآورد مدل به روش یوهانسن نشان می‌دهد که در صورت وجود رقابت تسلیحاتی بزرگ (زمانی‌که متوسط بار دفاعی کشورهای منطقه غرب آسیا بزرگ‌تر از 9/5 درصد می‌باشد)، بایستی به‌منظور ارتقای سطح رشد اقتصادی کشور، مخارج دفاعی در جهت تأمین امنیت افزایش یابد و سیاستمداران و برنامه‌ریزان کشور، هزینه‌های دفاعی را صرف گسترش صنایع نظامی پیشرفته کنند؛ اما در صورت وجود رقابت تسلیحاتی پایین (زمانی‌که متوسط بار دفاعی کشورهای منطقه غرب آسیا کوچک‌تر از 9/5 درصد می‌باشد) و فراهم‌بودن سطح امنیت، پیشنهاد می‌شود که با انتقال منابع از بخش دفاعی به سایر بخش‌های محرک رشد اقتصادی (مانند آموزش و بهداشت)، رشد اقتصادی کشور را تسریع بخشید. هم‌چنین، بر اساس برآورد عوامل مؤثر بر مخارج نظامی کشورهای منطقه غرب آسیا به روش گشتاورهای تعمیم‌یافته (GMM)، می‌توان گفت که کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی و ارتقاء سطح دموکراسی نقش مهمی در افزایش قدرت رقابت تسلیحاتی این کشورها خواهد داشت. علاوه بر این، تأیید رقابت تسلیحاتی قوی بین کشورهای منطقه غرب آسیا و تأثیر مثبت گسترش تروریسم بر مخارج نظامی کشورهای این منطقه نشان می‌دهد که هر چه منطقه از ثبات نظامی و سیاسی بیشتری برخوردار باشد، می‌توان با جایگزین نمودن مخارج توسعه اقتصادی به‌جای هزینه‌های نظامی، رشد اقتصادی بیش‌تری را برای کشورهای این منطقه متصور شد.

اقتصاد تسلیحات رقابت تسلیحاتی رشد اقتصادی بار دفاعی کشورهای منطقه غرب آسیا