یکی از زیباترین جنبه¬های ادبیات شفاهی ایران، نواها و سرودههای بومی و محلی است که اقوام و گویشوران مناطق گوناگون، در حین کار و یا در مراسم و مناسبتهای خاص زمزمه می¬کنند. این سرودهها در طول تاریخ همواره گرمابخش محافل و نقل رایج مراسم و گردهماییهای اقوام این سرزمین بوده است. برخی از این نواها –که ریشه در گذشتههای بسیار دور و فرهنگ کهن ایران باستان دارد- بنا به دلایل متعدد، ازجمله دورماندن از جوامع بزرگ و عدم ارتباط گستردۀ گویشوران آن با مناطق شهری، حتی تا زمان حاضر مغفول و پنهان مانده است. اشعار مرتبط با آیین¬های سوگ و سُرور در فرهنگ عامیانۀ منطقۀ سرکویر (واقع در مرز جنوبی استان سمنان و در مجاورت حاشیۀ شمالی دشت کویر)، از این گونه است. سروده¬هایی مبتنی بر سنت¬هایی کهن که از گذشته¬های بسیار دور، همراه همیشگی مراسم عزا و عروسی مردم بوده و تا زمان حاضر نیز قوت و قدرت خود را حفظ کرده است. در این نوشتار بر آنیم تا در کنار معرفی "سُرو" و "اُنگاره" بعنوان دو نوای مخصوص مراسم عروسی و عزا و بیان ویژگیها، انواع و مشخصات آن، برای نخستینبار به تشریح جنبه¬های ادبی و مردمشناسی این سنت عامه بپردازیم و از خلال آن برخی ویژگیهای حاکم بر فرهنگ عامۀ گویشوران را تبیین و تحلیل نماییم.
کلید واژگان :سرکویر، نواهای محلی، سُرو، انگاره، فرهنگ عامه
ارزش ریالی : 600000 ریال
با پرداخت الکترونیک