تنش سرمای بهاره یکی از تنشهای مهم است که همه ساله در مناطقی از کشور پدیدار میگردد و بخش مهمی از انواع خسارات سرما را به خود اختصاص میدهد. در رابطه با تنش مذکور، آزمایشی بصورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس در سال 1392 انجام شد. فاکتورها شامل چهار سطح دمایی (8+ (شاهد)، 2+، 0 و 2- درجه سلسیوس) و 20 رقم گندم نان بودند. تنوع ژنتیکی ارقام گندم نان بر اساس خصوصیات فیزیولوژیک (رنگدانههای گیاهی (کلروفیل کل، a، b و کارتنوئید)، پایداری غشاء سیتوپلاسمی، مقدار اسید آمینه پرولین و قند فروکتان با استفاده از روشهای آماری چند متغیره تجزیه خوشهای، تجزیه به مختصات اصلی و تجزیه به مولفههای اصلی مورد بررسی قرار گرفت. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل رقم در سرما برای کلیه صفات در سطح 1 درصد معنی¬دار شد. بر اساس نتایج تجزیه خوشهای، ژنوتیپهای مورد مطالعه در شرایط تنش شدید در 4 گروه و در دمای شاهد در 3 گروه قرار گرفتند. تجزیه به مؤلفههای اصلی صفات مورد مطالعه را در دمای شاهد (با واریانس تجمعی 80) و تنش شدید (با واریانس تجمعی 85) به 3 مولفه كاهش دادند. تجزیه به مختصات اصلی نیز صفات مورد مطالعه را در دمای شاهد (با واریانس تجمعی 11/94) و تنش شدید (با واریانس تجمعی 59/96) به 3 مولفه كاهش دادند. ارقام پیشگام و افلاک در دمای شاهد و ارقام الوند و سیوند در دمای 2- درجه سلسیوس بیشترین فاصله ژنتیکی و ارقام Mv17 و نوید در دمای شاهد و ارقام پیشگام و کاسکوژن در دمای 2- درجه سلسیوس کمترین فاصله ژنتیکی را از یکدیگر نشان دادند. بنابراین میتوان از این ارقام به عنوان والدین احتمالی جهت تهیه جمعیتهای لازم در اجرای برنامههای بهنژادی کلاسیک، برای شناسایی آللهای کمی مؤثر در تحمل به سرمای بهاره و نیز گزینش به کمک نشانگر استفاده نمود.
کلید واژگان :تجزیه کلاستر، تجزیه به مؤلفههای اصلی، تجزیه به مختصات اصلی، تنش سرما
ارزش ریالی : 350000 ریال
با پرداخت الکترونیک