تأثیر مکمل لیکوپن در ناباروری مردان: یک مرور سیستماتیک بر روی مطالعات کارآزمایی بالینی

چکیده زمینه و هدف: ناباروری از جمله اختلال تولید‌ مثلی می باشد که فرد با وجود داشتن یک رابطه جنسی منظم و بدون محافظ به مدت حداقل یک ‌سال، توانایی باروری نداشته باشد. مطالعات نشان می‌دهند آنتی‌اکسیدان‌ها در بهبود ناباروری می‌توانند نقش مؤثری داشته باشند. هدف از انجام این مطالعه خلاصه کردن اطلاعات حاصل از مقالات کارآزمایی بالینی صورت‌گرفته در رابطه با تاثیر مکمل لیکوپن بر روی پارامترهای مختلف اسپرمی در مردان نابارو می باشد. روش بررسی: در مطالعه حاضر که از نوع مطالعه مروری سیستماتیک بر پژوهش‌های انجام‌ شده جهت بررسی رابطه لیکوپن و ناباروری می‌باشد؛ مطالعات مرتبط با اثر دریافت مکمل لیکوپن بر ناباروری مردان از پایگاه‌های PubMed، Scopus، ISI وGoogle Scholar بین سال‌های 2018-1990 با کلید واژه‌های Lycopene، Antioxidant،Sperm Parameters ، Infertility، Male Infertility و Semen Parameters مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: در بیشتر کارآزمایی‌های بالینی مورد بررسی، لیکوپن تأثیر مثبتی بر روی تعداد، حرکت و شکل اسپرم داشت، همچنین با تغییر در ظرفیت آنتی‌اکسیدانی و فاکتورهای اکسیداتیو که نقش مؤثری در پارامترهای اسپرمی دارند، تغییرات معنی‌داری مشاهده شد. تغییر در سطح گیرنده‌ها و آنزیم‌های اکسیداتیو مثل گلوتاتیون پراکسیداز، سوپراکسید دیسموتاز و کاتالاز از جمله سایر نتایج مشاهده‌ شده در مطالعات بود؛ با این وجود در برخی مطالعات، اثر معنی‌داری بر خصوصیات اسپرم یافت نشد. نتیجه‌گیری: یافته نشان می دهد که مکمل لیکوپن می تواند تاثیر مثبتی بر پارامترهای اسپرمی، ظرفیت آنتی‌اکسیدانی و آنزیم‌های آنتی‌اکسیدانی داشته باشد، اما به دلیل کم بودن مطالعات، به ‌خصوص در جامعه انسانی؛ نیاز به انجام کارآزمایی‌های بیشتری در این زمینه می‌باشد.

لیکوپن؛ آنتی‌اکسیدان‌ها؛ پارامترهای اسپرمی؛ ناباروری؛ ناباروری مردان.