بررسی تمثیل و گونه های آن در منظومه سیر العباد الی المعاد سنائی

تمثیل از عناصر مُهمّ در داستان¬پردازی و بهترین روش برای بیان مسائل عرفانی و فلسفی و یکی از شیوه¬های مؤثّر در فهم مُخاطب به شمار می¬رود. بررسی مثنوی سیر العباد الی المعاد سنائی غزنوی، نشان می¬دهد، سنائی از عنصر تمثیل، بهرۀ فراوانی برده است. سؤال اصلی این نوشته آن است که سنائی، بیشتر از چه نوع تمثیلی برای بیان موضوعات و مفاهیم و مقاصد تعلیمی خود سود برده است؟ این نوشته با روش توصیفی- تحلیلی به بررسی تمثیل و گونه¬های آن در این اثر پرداخته است. سنائی در این منظومه، با وارد کردن آرایۀ تمثیل به حیطۀ بیان مسائل عرفانی و فلسفی، ضمن آن که سبب سهولت درک مسائل غامض فلسفی و عرفانی شده و مخاطب را به تفکّر در آفرینش و هستی واداشته، اثری بدیع و به دور از ابتذال آفریده است. یافته¬های پژوهش، نشان می¬دهد که تمثیل¬های ادبی بر ساخته از قرآن و بویژه اسرائیلیات پُرکار بردترین نوع تمثیل در این اثر عرفانی- فلسفی است.

تمثیل ادبی، سنائی غزنوی، سیر العباد الی المعاد، عرفانی- فلسفی، منظومه تعلیمی