بررسی بهبود عملکرد و استقلال سبک‌های حل مسألة یادگیری دستور زبان انگلیسی دانشجویان تحت الگوی یادگیری معکوس

پیشینه و اهداف: نیاز به عملکرد و استقلال سبک‌های حل مسأله‌ یادگیری دستور زبان انگلیسی دانشجویان در دنياي دانش مدار کنوني، امري ضروري است. لذا پژوهش حاضر با هدف بهبود آن تحت الگوی یادگیری معکوس به این موضوع پرداخته است. روش‌ها‌: تحقیق حاضر از نوع کاربردی و نیمه‌آزمایشی است. جامعه‌ آماری پژوهش از میان کلیه‌ فراگیران ثبت‌نام شده در مرکز آموزش‌های تخصصی کوتاه مدت زبان انگلیسی علاءالدین از سال تحصیلی 1397 تا 1399 (تعداد 380 نفر) به‌صورت هدفمند و در دسترس تعیین شد. معیار انتخاب زبان‌آموزان با جایگزینی تصادفی بود. در پرسش‌نامه‌های پیش آزمون و پس آزمونی که فراگیران به سؤالات به‌طور کامل پاسخ نداده بودند و یا مواردی که بدون جواب بودند از این مجموعه حذف شدند. در نهایت مشارکت‌کنندگان تعداد 220 نفر شدند که در دو گروه کنترل و آزمایش هر گروه 110 نفر قرار گرفتند. به‌منظور جمع‌آوری داده‌ها، از پرسش‌نامه‌ی حل‌مسأله‌ کسیدی و لانگ (Cassidy & Long, 1996) با 24 سؤال که روی یک مقیاس سه درجه‌ای (بله، خیر و نمی‌دانم) تنظیم شده و شش عامل را می‌سنجد، استفاده شد. این پرسش‌نامه ابتدا به‌عنوان پیش‌آزمون روی گروه کنترل و آزمایش اجرا شد. سپس در گروه کنترل از آموزش به شیوه‌ معمول و متداول که تمام مراکز آموزش زبان از آن بهره می‌گیرند، استفاده شد. بدین معنی که ارائه مفاهیم به‌صورت تدریس سخنرانی شفاهی یا کتبی از طرف مدرس صورت گرفت که شامل استفاده از روش حفظ و تکرار و پرسش و پاسخ توسط فراگیر است. در آن به علاقه، استعداد و تفاوت‌های فردی فراگیران توجه نمی‌شود. شیوه‌ تدریس معکوس در گروه آزمایش اجرا شد. به این معنی که مدرس معکوس تدریس نمود. در این روش، مدرس کتاب، اسلایدها، جزوه‌ آموزشی و همچنین آزمون‌های تعاملی (interactive tests) را تهیه کرد و سپس بستر شبکه‌ اجتماعی مناسب با توجه به دسترسی آسان (تلگرام و واتس اپ) را در نظر گرفت. او این موارد را قبل از کلاس در اختیار فراگیران قرار داد. فراگیران و مدرس می‌توانستند با به اشتراک گذاشتن مطالب آموزشی، ایده‌ها، سؤالات، تکالیف و نکات را از طریق این شبکه‌های اجتماعی تعاملی با یکدیگر به اشتراک گذاشته و در ارتباط باشند. این روش به مدت 16 ماه (بدون درنظر گرفتن جلسات لغو شده) در 10 دوره و برای هرکدام از گروه‌های آزمایش و کنترل 5 دوره آموزش داده شد. هر دوره شامل 39 جلسه‌ 90 دقیقه‌ای (58.5 ساعت) 2 جلسه در هفته و یا 20 جلسه‌ 180 دقیقه‌ای (60 ساعت) یک جلسه در هفته فقط جمعه‌ها تحت آموزش یک مربی برگزار شد. در ابتدای جلسه‌ بعد، از مطالب جلسه‌ قبل پس‌آزمون و مصاحبه شده و در مورد محتوای همان جلسه پیش‌آزمون گرفته می‌شد. برای پاسخ به سؤالات تحقیق، از آزمون اندازه‌گیری مکرر (repeated measurement) و آزمون‌های پارامتریک T یک نمونه استفاده شد. یافته‌ها: یافته‌ها حکایت از اثر این روش تدریس بر بهبود عملکرد و استقلال در حل مسأله‌ یادگیری دستور زبان انگلیسی دانشجویان تحت الگوی یادگیری معکوس داشت. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که ارزش و مقبولیت الگو در کنار روش‌های تدریس سنتی بر عملکرد و استقلال در حل مسأله‌ یادگیری دستور زبان انگلیسی دانشجویان تأثیر فراوان داشته و باعث افزایش اعتماد به نفس فراگیران می‌شود. اجرای پژوهش‌های همانند در دروس مختلف رشته‌های مختلف دانشگاه‍ی و همچنین بررسی این شیوه‌ تدریس بر روی نمونه‌های بیشتر از جمله پیشنهادها برای پژوهش‌های آتی است.

الگوی یادگیری معکوس استقلال عملکرد دستور زبان انگلیسی سبک‌های حل مسأله