تخريب زيستگاه و تكه تكه شدن(1) آن در نواحي طبيعي تهديد بزرگ جهاني براي حفاظت از تنوع زيستي محسوب مي شود. اين تهديد مي تواند آثار منفي چشمگيري بر محيط زيست، به ويژه حيات وحش جانوري داشته باشد. مطالعاتي كه طي دهه هاي اخير بر روي اكوسيستم هاي طبيعي صورت گرفته احداث جاده ها توسط انسان را به عنوان عاملي مؤثر در تشديد عوامل تهديدكننده حيات وحش، تقطيع و نابودي زيستگاه ها و همچنين ايجاد آلودگي معرفي كرده است. اكولوژيست ها معتقدند، موثرترين روش در جلوگيري از اين ناهنجاري، ساخت گذرگاه ها به شكل روگذر و زيرگذر است. اين گذرگاه ها بايد هماهنگ با محيط طبيعي باشند و در مكان هايي احداث شوند كه حيوانات از آنها استفاده كنند. هدف اين تحقيق، ارائه الگوي مكان يابي روگذرها و زيرگذرها در پارك ملي گلستان براي گونه پلنگ است. محيط طبيعي پارك ملي گلستان به منزله يكي از مهم ترين مناطق حفاظت شده ايران به دليل توسعه انساني به شدت آسيب ديده است. با وجود اين كه اين پارك به عنوان ذخيره گاه زيست كره در مقياس جهاني ثبت شده، عبور جاده از ميان آن حيات وحش منطقه را مورد تهديد قرار داده است. يكي از جانوراني كه در عبور از اين جاده آسيب مي بيند، پلنگ ايراني (Panthera pardus saxicolor) است. اين گونه در معرض خطر انقراض قرار دارد و در فهرست قرمز آي يو سي ان جاي گرفته است، هدف بررسي در اين مقاله چگونگي ارائه الگويي براي مكان يابي روگذرها و زيرگذرها در اين پارك به منظور دستيابي به مسيرهاي كوتاه، بهينه و امن جهت عبور پلنگ از جاده است. بدين منظور، نقشه تناسب زيستگاه اين گونه با تجزيه و تحليل عوامل آشيان بوم شناختي(2) تهيه شد و با در نظر گرفتن كم هزينه ترين مسير(3) در نرم افزار ArcGIS بين دو نقطه مبداء و مقصد، كوتاه ترين مسير براي جاندار تعيين شد كه از آن مي توان براي احداث گذرگاه ها استفاده كرد. در اين مقاله ارتباط اين موضوع با ارزيابي آثار توسعه، فهرست شاخص هايي كه مي ايست در فرايند تجزيه و تحليل عوامل آشيان بوم شناختي مورد بررسي قرار گيرد و همچنين فرايند جمع آوري و تحليل اطلاعات به عنوان الگوي مكان يابي روگذرها و زيرگذرها مورد بحث قرار گرفته است.
کلید واژگان :ENFA، پارك ملي گلستان، پلنگ ايراني، گذرگاه، ArcGIS، Least، cost.
ارزش ریالی : 300000 ریال
با پرداخت الکترونیک