بررسی امکان باززايي گیاه داروئی ناخونک (Melilotus Officinalis) با استفاده از تکنیک کشت بافت گیاهی

گیاه داروئی ناخونک با نام علمی Melilotus Officinalis گیاهی علفی از خانواده Leguminosae می¬باشد به عنوان یک گیاه مهم از نظر اقتصادی در ایران می¬باشد. اهمیت و ضرورت کشت بافت گیاه داروئی ناخونک به دلیل ویژگی¬های منحصر به فرد این گونه برای سایر فعالیت¬های دست¬ورزی ژنتیکی می¬باشد. ریز ازدیادی در شرایط آزمایشگاهی مبنای مهندسی ژنتیک به شمار می‌آید. علاوه بر این، از آنجا که روش تکثیر این گیاه از طریق بذر بوده ضرورت استفاده از تکنیک کشت بافت به عنوان روشی سریع و زود بازده و غیر وابسته به ژنوتیپ، به منظور تولید و تکثیر این گیاه افزایش می¬یابد. تحقیق حاضر با هدف بهینه سازی ریزازدیادی گیاه داروئی ناخونک از طریق تکنیک کشت بافت به اجرا درآمد. در این پژوهش تاثیر هورمون هاي مختلف رشد بر روي باززايي گیاه ناخونک با استفاده ازتکنیک كشت بافت مورد بررسي قرار گرفت. تنظيم كننده هاي رشد سيتوكينين هاي با سه غلظت BAP(0 ، 1 ، 2 ميلي گرم بر ليتر) ،KIN ( 0 ، 1 ، 2 ميلي گرم بر ليتر) و اكسين هاي IBA ( 0 ، 15/0 ، 2/0 ، 5/0 ميلي گرم بر ليتر) یا NAA (0 ، 15/0 ، 2/0 ، 5/0 ميلي گرم بر ليتر) مورد ارزيابي قرار گرفتند. نتايج نشان داد بهترين تيمار براي پرآوری گیاه ناخونک محيط كشت پايه MS حاوي2 ميلي گرم در ليتر BAP و 15/0 ميلي گرم در ليتر IBA مي باشد که میانگین تولید شاخه از هر ریزنمونه 2 تا 3 شاخه در فاصله هر واکشت 30 روز بدست آمده است. همچنین بهترین ریشه زائی برای ریزنمونه های باززائی شده در محیط MS حاوی IBA 5/0 ميلي گرم در ليتر بدست آمده است. 90 درصد از گياهچه¬های منتقل شده به گلخانه رشد مناسبی نمودند. نتایج تحقیق حاضر نشان داد که همسو با نتایج دیگر محققان، برای تکثیر بهینه گیاه داروئی ناخونک، متدی کارآمد و با سرعت عمل بالاتر و درجه اطمینان بالا می‌باشد.

ناخونک Melilotus Officinalis ، استقرار، پرآوری ، ريزازديادي، تنظیم کننده های رشد