كاركرد‌هاي استعاره و تشبيه در شعر نزار قبّاني و فريدون مشيري

صور خيال را از جمله¬ي عناصر اصلي شعر، بلكه از مهم¬ّترين آن دانسته اند. از ميان اين صور، دو صورت تشبيه و استعاره جايگاهی ويژه دارند. تشبيه و استعاره علاوه بر نقشي كه در شكل¬گيري شعر دارند، مي¬توانند از جهان¬بيني شاعر، اوضاع اجتماعي، پيشينه ي تاريخي ملّت او و .... خبر دهند. سؤال اصلی این پژوهش آن است که میزان و نحوه¬ی کاربرد تشبیه و استعاره در شعر نزار قبّانی و فریدون مشیری چگونه بوده است. بر این پایه کوشش شده است با بررسي استعاره¬ها و تشبيهاتي كه نزار قبّاني و فريدون مشيري به كار برده¬اند، ضمن تحليل نحوه¬ي كاربرد آن ها هم از لحاظ ادبي و هم از نظر فكري، به مقايسه¬ي اين كاربرد در شعر دو شاعر پرداخته شود. بر این پایه مشخص شد که ازمیان انواع تشبیه گرایش مشیری ابتدا به تشبیه بلیغ(37%) و سپس تشبیه مرسل (32%) است؛ حال آنکه دو اولویت نخست تشبیهات قبانی را تشبیه مرسل(47%) و تشبیه مجمل(39%) تشکیل می‌دهد. همچنین مشخّص گردید که مشیری بیشتر از استعاره‌ی مکنیه استفاده کرده است؛ درحالی که قبانی گرایش بیشتری به استعاره‌ی مصرّحه داشته است.

صور خیال، تشبیه، استعاره، نزار قبّانی، فریدون مشیری