زمینه و هدف : شناسایی و پیش بینی تفاوتهاي جنسی در پاسخهاي زیستی رفتاري به عوامل اسـترسزاي محیطـی و تجربـه اسـترس
روانشناختی مورد توجه است. این مطالعه به منظور ارزیابی تغییرات میزان کورتیزول بزاقی تحت استرس روانشناختی و ارتباط آن بـا مـرورذهنی و ویژگیهاي شخصیتی انجام گردید.
روش بررسی : در این مطالعه مورد - شاهدي 45دانشجوي رشته پزشکی دو ماه قبل از امتحان پایان تـرم، پرسشـنامه هـاي NEO-PIو
کنترل هیجانی ECQرا تکمیل نمودند. نمونه هاي بزاق دانشجویان در شرایط بدون استرس امتحان (کنترل) و استرس امتحان جمع آوري و بـا تست الایزا اندازهگیري گردید.
یافته ها : تفاوت جنسی در مقدار کورتیزول بزاقی تحت استرس روانشناختی مشاهده نشد. بین میانگین مقـدار کـورتیزول بزاقـی گـروه
مورد و شاهد تفاوت آماري معنیداري مشاهده شد (P<0/05). بین ویژگی روان نژندي و مـرور ذهنـی بـا کـورتیزول بزاقـی رابطـه مثبـت
(P<0/05) و بین بازبودن به تجربه و کنترل خشم با کورتیزول بزاقی رابطه منفی (P<0/05) یافت شد. رواننژندي، مرورذهنی و کنترل خشم میتوانند واریانس (32درصد) قابل توجهی از کورتیزول بزاقی تحت استرس امتحان را پیشبینی کنند.
نتیجه گیري : استرس سبب افزایش ترشح کورتیزول بزاقی بدون ارتباط با جنس میگردد و افراد با ویژگیهاي شخصیتی متفاوت مستعد
پاسخهاي کورتیزولی بیشتر یا کمتر به استرس هستند
