چکیده :

هر شهر از مجموع کاربری­هایش ساخته شده است و یکی از هدف­های مهم برنامه­ریزی شهری، ارتقاء و ساماندهی الگوی توزیع کاربری­هاست. این مقاله نیز با آگاهی از توسعۀ نامنظم کاربری­ها در شهر سمنان، با هدف بررسی الگوی توزیع فضایی کاربری­ها این شهر انجام شده است. با توجه به این هدف، بر رویکردی کاربردی و ماهیتی توصیفی- تحلیلی مبتنی است. داده­ها و اطلاعات مورد نیاز به روش کتابخانه­ای فراهم شده است. برای بررسی و تحلیل داده­ها از روش کمّی (سرانه) و تحلیل­های فضایی- مکانی، از جمله مدل­های هیرشمن- هرفیندال، شاخص فشردگی، تابع Ripley's K، شاخص تنوع سیمپسون، شاخص تکه­تکه شدگی، مدل کاربری ترکیبی Cervero و Duncan و نرم­افراز Arc GIS استفاده است. نتایج روش­های پیش­گفته نمایانگر فاصلۀ سرانۀ موجود کاربری­های شهر سمنان از سرانۀ استاندارد طرح جامع است. بیش از یک چهارم کاربری­ها در ناحیۀ 3 منطقۀ 1 تمرکز یافته­اند. ناحیۀ 1 منطقۀ 2 دارای بیشترین فشردگی و کم­ترین سهم از زمین بایر و ناحیۀ 2 منطقۀ 2 دارای بیشترین سهم از زمین بایر و قابلیت توسعه در سال­های آتی است. تابع K نشان داد که 67 درصد از کاربری­ها اراضی شهر سمنان به­صورت خوشه­ای و در مجاورت با یکدیگر توزیع شده­اند که این الگوی توزیع با افزایش فاصله رابطۀ معناداری دارد. میانگین شاخص­های F، H و D & Cنیز نشان داد که ناحیۀ 1 منطقۀ 2 از پیوستگی، تنوع و اختلاط کاربری­های بیشتری برخوردار است. تسلط چنین الگوی نامتوازنی در کاربری اراضی شهر سمنان نیازمند نظارت بر روند فعلی، برنامه­ریزی مجدد و ساماندهی ساخت و سازهاست.

کلید واژگان :

سرانۀ کاربری؛ توزیع فضایی- مکانی؛ کاربری ترکیبی؛ کاربری اراضی؛ شهر سمنان



ارزش ریالی : 1200000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک