بررسی تاثیر افشای مخارج تحقیق و توسعه و بهبود ارزش اطلاعاتی ارقام بنیادی حسابداری: مدل ترکیبی سود هر سهم، ارزش دفتری هر سهم و جریان وجوه نقد عملیاتی

چکیده زمینه و هدف: عدم وجود سرمایه گذاري در هزینه تحقیق و توسعه، بقا فعالیت سرمایه گذاران را تهدید می کند به خصوص در شرکت هایی که محصولات آنها چرخه ي عمر کوتاهی دارند و پیشرفت فناوري به سرعت در محصولات و حجم فروش آنها تاثیر می گذارد. همچنین شرکت هایی که بدلیل تغییر نیاز مشتریان، مجبور به اجراي تغییر و نوآوري مستمر در تولیدات خود می باشد مانند شرکت هاي داروسازي، رایانه و الکترونیک. هدف اصلی در این پژوهش تاثیر افشای مخارج تحقیق و توسعه بر بهبود ارزش اطلاعاتی ارقام بنیادی حسابداری می باشد. در این راستا مدل ترکیبی سه دسته از ارقام بنیادی حسابداری شامل سود هر سهم، ارزش دفتری هر سهم و جریان وجوه نقد عملیاتی مورد بررسی قرار گرفته است. مواد و روش: روش تحقیق حاضر به لحاظ نوع روش و نتیجه کاربردی است زیرا نتایج حاصل از آن را می توان در عمل به کار گرفت. به لحاظ شیوه اجرا نیز تحقیق حاضر یک پژوهش توصیفی –همبستگی است. پژوهش حاضر با استفاده از اطلاعات شرکتهای تولیدی پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی 10 ساله از سال 1385 الی 1394 با نمونه ای شامل 30 شرکت داروسازی که به روش حذف سیستماتیک انتخاب شده اند، بررسی شده است. دادههاي پژوهش از طریق بانكهاي اطلاعاتي و نرمافزارهاي اطلاعاتي موجود مانند ره آورد نوین و صورتهاي مالي برای دوره www.tsetmc.ir شركتهاي پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران و همچنین سایتهاي اینترنتي مانند زمانی 10 ساله از سال 1385 تا 1394 استخراج شده است. جهت آزمون فرضیه ها از رگرسیون چند متغیره و روش پنل دیتا استفاده شد و ضرایب تعیین تعدیل شده مدل ها قبل و بعد از ورود متغیر مخارج تحقیق و توسعه مقایسه گردید. یافته ها: نتایج نشان داد با توجه به احتمال مربوط به متغیرها در دوره قبل و بعد از ورود متغیر مخارج تحقیق و توسعه، متغیرهای سود و جریان وجوه نقد عملیاتی در سطح اطمینان 99 درصد و 95 درصد در مدل معنی دار می باشند اما متغیر ارزش دفتری در سطح اطمینان 95 درصد در مدل معنی دار نمی باشد. در نتیجه بین ارزش دفتری با قیمت سهام رابطه معنا دار وجود ندارد. اما بین نقدعملیاتی و سود با قیمت سهام رابطه معنا دار وجود دارد. ضریب تعیین تعدیل شده مدل قبل و بعد از ورود متغیر مخارج تحقیق و توسعه حاکی از عدم بهبود رابطه بین متغیر سود و ارزش دفتری و نقدعملیاتی با قیمت سهام بعد از ورود متغیر مخارج تحقیق و توسعه است لذا می توان ادعا نمود مخارج تحقیق و توسعه بر بهبود ارزش اطلاعاتي مبتنی بر سود، ارزش دفتری و نقد عملیاتی بی تاثیر است. بنابراین فرضیه پژوهش نیز تایید نمی گردد. نتیجه گیری: با توجه شرایط اقتصادی و رقابنی بودن بازار، عدم توجه به مخارج تحقیق و توسعه و بهبود مستمر محصولات و ارضای نیازهای مشتریان و در نهایت تامین رضایت آن ها، بقا فعالیتشان را تهدید می کند. رشد و تغییرات مستمر بازارها و كوتاه شدن چرخه عمر محصولات و لزوم انعطاف سازمان با این تغییرات به چالش پیش رو دامن زده است. دو محصول اصلی فعالیت تحقیق و توسعه شامل علم و تكنولوژی و ایجاد یک ارتباط سیستماتیک بین این دو است. برقراری چنین ارتباطی در مدت زمانی مناسب می تواند یكی از عوامل كلیدی رشد و توسعه شركت ها باشد.

کلمات کلیدی: ارزش اطلاعاتی، ارقام بنیادی حسابداری، سود هر سهم، ارزش دفتری هر سهم، جریان نقد عملیاتی، مخارج تحقیق و توسعه.