بررسی مروری برخی از خواص گیاه دارویی بابا آدم

بابا آدم که باردان، فیلگوش و آراقیطون (Arctium) نیز نامیده میشود گیاهی است علفی و دوساله از تیره گل ستارهایها . (Asteraceae) گیاهی است که به اندازه یک متر و نیم تا دو متر ارتفاع رشد میکند. با برگهای درشت و خشن و سبز رنگ با گلهای توب مانند و به اندازه فندق یا بزرگتر از آن در باغچه و کنار آبها و یونجه زارها مراتع و مزارع میروید . این گیاه در اطراف تهران، البرز، راه چالوس، خراسان، کرمان، رودبار، تفرش، اروپا، شمال آمریکا میروید و در بعضی نقاط پرورش داده میشود . این سرده در ایران ۴ گونه علفی چند ساله دارد، بابا آدم )گیاه( «Arctiumlappa» ، بابا آدم صغیر «Arctium minus» و دو گونه بابا آدم خویی «Arctiumpalladinii» و بابا آدم برگه پهن «Arctiumplatylepis» که علاوه بر ایران در شرق اروپا، آناتولی، قفقاز، ماورای قفقاز و ترکمنستان نیز میرویند . از تجزیه شیمیایی ریشه بابا آدم مواد زیر بدست آمده است: اینولین، پلی استیلن ها، آرکتیک اسید، پروپیونیک اسید، بوتیریک اسید، لوریک اسید، استئاریک اسید، پالمیتیک اسید، هورمونهای گیاهی، تانن و پلی فنولیک اسید. از تجزیه شیمیایی تخم بابا آدم موارد زیر بدست آمدهاست: یک گلوکزید تلخ بنام Arctin ، کلروژنیک اسید، لاپائول A,B ، ژرماکرانولید . از تجزیه شیمیایی برگهای بابا آدم موارد زیر بدست آمده است: آرکتیول، فوکینون، فوکینانولید، بتا ئودسمول، پتازیتولون، اِرِموفیلن، تاراکساسترول. بطور کلی دم کرده یا جوشانده برگ، ریشه و تخم بابا آدم خاصیت ضد - میکروبی و آنتی تومور دارد . گیاه بابا آدم گیاهی علفی است که در برخی مناطق مرطوب و معتدل ایران به صورت وحشی میروید. ساقهای شبیه به پوست مار دارد که پوشیده از کرکهای خشن و زبر میباشد. برگهای بسیار بزرگ و پهن آن به حالت افتاده بر ساقه قرار دارند. ریشه گیاه دراز و دوکی شکل است؛ در حقیقت ریشه این گیاه است که خاصیت درمانی دارد. پوست ریشه بابا آدم قهوهای، مغز آن سفید و طعمی شیرین، ولی بویی نامطبوع دارد . این گیاه بیشتر با عنوان برطرفکننده جوش معروف میباشد. از اثرات این گیاه بهبود بیماریهای پوستی مانند کچلی، کهیر، آبسه، آکنه، پسوریازیس، دمل، کورک، اگزما، گل مژه، زخمها و دیگر جراحات پوستی است .

واژه کلیدی: بابا آدم، خواص درمانی، ترکیبات شیمیایی، مواد موثره، زراعت