برآورد ارزش تفرجی منطقه جنگلی قلعه¬گل استان لرستان با استفاده از روش ارزشگذاری مشروط

سابقه و هدف: افزايش جمعيت و توسعه شهرنشيني در سالهاي اخير موجب افزايش تقاضا براي استفاده تفرجی از مكان¬هاي طبیعی شده است. منطقه¬ی قلعه¬گل واقع در شهرستان خرم¬آباد به¬واسطه¬ی موقعیت جغرافیایی، جاذبه¬های طبیعی و تاریخی از مناطق مهم گردشگری استان لرستان به¬شمار می¬آید. هدف اين پژوهش برآورد ارزش تفرجی این مکان با توجه به نظر بازدیدکنندگان و بررسی عوامل تأثیرگذار روی تمایل به پرداخت افراد برای بازدید از منطقه است. مواد و روش‌ها: آمار و اطلاعات لازم از طریق تکمیل پرسش‌نامه‌ها توسط بازدید‌کنندگان منطقه که درآمد مستقلی داشتند با مراجعه حضوری در فصل بهار سال 1395 جمع‌آوری گردید. در مجموع 252 پرسش‌نامه از روش نمونه¬گیری تصادفی تکمیل شد. 245 عدد از این پرسشنامه¬ها برای تجزیه و تحلیل¬های بعدی انتخاب شدند. برای این منظور از روش ارزشگذاري مشروط استفاده شد. به‌منظور بررسي عوامل مؤثر بر ميزان تمايل به پرداخت افراد از الگوي لوجيت به روش حداكثر راستی¬آزمایی استفاده شد و سپس تحلیل‌های کشش¬نهایی و اثرنهایی انجام شد. سابقه و هدف: افزايش جمعيت و توسعه شهرنشيني در سالهاي اخير موجب افزايش تقاضا براي استفاده تفرجی از مكان¬هاي طبیعی شده است. منطقه¬ی قلعه¬گل واقع در شهرستان خرم¬آباد به¬واسطه¬ی موقعیت جغرافیایی، جاذبه¬های طبیعی و تاریخی از مناطق مهم گردشگری استان لرستان به¬شمار می¬آید. هدف اين پژوهش برآورد ارزش تفرجی این مکان با توجه به نظر بازدیدکنندگان و بررسی عوامل تأثیرگذار روی تمایل به پرداخت افراد برای بازدید از منطقه است. مواد و روش‌ها: آمار و اطلاعات لازم از طریق تکمیل پرسش‌نامه‌ها توسط بازدید‌کنندگان منطقه که درآمد مستقلی داشتند با مراجعه حضوری در فصل بهار سال 1395 جمع‌آوری گردید. در مجموع 252 پرسش‌نامه از روش نمونه¬گیری تصادفی تکمیل شد. 245 عدد از این پرسشنامه¬ها برای تجزیه و تحلیل¬های بعدی انتخاب شدند. برای این منظور از روش ارزشگذاري مشروط استفاده شد. به‌منظور بررسي عوامل مؤثر بر ميزان تمايل به پرداخت افراد از الگوي لوجيت به روش حداكثر راستی¬آزمایی استفاده شد و سپس تحلیل‌های کشش¬نهایی و اثرنهایی انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان می¬دهد که 65 درصد از بازديدكنندگان، حاضر به پرداخت مبلغي جهت استفاده از منطقه¬ی مذكور هستند. متغیرهای درآمد ماهیانه، فاصله از محل سکونت و مبلغ پیشنهادی برای ورودیه در سطح یک درصد و متغیرهای داشتن خودروی شخصی و تحصیلات در سطح پنج درصد از لحاظ آماری معنی¬دار هستند. کشش کل وزنی مربوط به متغیرهای تحصیلات و درآمد ماهیانه نشان می¬دهند که با ثابت بودن سایر عوامل افزایش یک درصدی در سالهای تحصیل و درآمد بازدیدکنندگان احتمال تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان به ترتیب 95/0 درصد و 43/0 درصد افزایش می¬یابد و برای متغیرهای فاصله و مبلغ پیشنهادی به ترتیب 10/0 درصد و 05/0 درصد کاهش می¬یابد. مقادیر اثر نهایی برای متغیر تحصیلات و درآمد ماهیانه نشان می¬دهد که با افزایش یک واحد از متغیرهای نام برده احتمال پذیرش تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان به ترتیب 2/4 درصد و 7/2 درصد افزایش می¬یابد و برای دو متغیر فاصله و مبلغ پیشنهادی منجر به کاهش احتمال پذیرش تمایل به پرداخت در بازدیدکنندگان به ترتیب به اندازه¬ی 4/3 درصد و 3/0 درصد می¬شود. اثر نهایی برای متغیر داشتن خودروی شخصی نشان میدهد که احتمال تمایل به پرداخت در دارندگان خودرو نسبت به کسانی که از آن بی¬بهره¬اند، 5/15 درصد بیشتر است. در مجموع ارزش تفرجی سالانه کل منطقه معادل 18/1266 میلیون ریال در سال 1395 برآورد گردید. نتیجه‌گیری: مبلغ بالای ارزش تفرجی برآورد شده نشان¬دهنده¬ی زیبایی و اهمیت این منطقه برای بازدیدکنندگان است که لزوم توجه به مدیریت صنعتِ گردشگری را در این منطقه آشکار می¬کند، تا از تخریب و نابودی این اکوسیستم ارزشمند و شاید درآمدزا جلوگیری شود.

اثر نهایی، ارزش تفرجی، تمایل به پرداخت، کشش وزنی، مدل لوجیت.