چکیده :

از گذشته تا حال بشر به دنبال سرنخی برای شناخت وکسب آگاهی کامل نسبت به خود و جهان پیرامونش است. این شناخت و درک از دنیای آدمی بدون به کارگیری و استفاده از تفکر و علم، غیر ممکن است. اما نکته اصلی در این است که بدانیم روش علمی و انواع آن چیست و چگونه توانایی تمیز دادن بین یک تفکر ساده و یا درک حقیقی از موضوعی خاص را داشته باشیم. چگونه یافته های حقیقی را مورد آزمون قراردهیم و به صحت آنها دست یابیم. برای پاسخگویی به این سوالات و شناخت حقیقی از خود و جهان، نیازمند مطالعه‌ی گسترده‌ در تاریخ و فلسفه‌ی علوم هستیم. فلسفه علم همان طور که از عنوان آن مشخص است، بخشی از علم فلسفه است که در حوزه‌ی خاص علوم، به عنوان مثال فلسفه‌ی فیزیک، فلسفه‌ی علوم اجتماعی و غیره به قسمتهای مختلف تقسیم می‌شود و به مطالعه و بررسی در اصول و مبانی روشها و اثرات و نتایج، خصوصا گذشته‌ی دانش مورد نظر می‌پردازد. بنابراین کلیه رشته‌های علوم طبیعی و علوم انسانی دارای این شاخه‌ی تخصصی هستند. عنوان نمودن فلسفه‌ی علم به عنوان رشته‌ی علمی مجزا و مستقل اولین بار در کارهای ویلیام یولا(1794-1886) در مورد تاریخ و فلسفه قیاسی(استنتاجی) علم مطرح شده بود، اما به دلیل شرایط علمی و نحوه‌ی عملکرد دانشمندان، به مرور این بخش از علوم تفکیک شد وبر خلاف تصور، علی رغم جدایی فلسفه با علوم دیگر برخی از دانشمندان از گذشته تا اکنون نیز توجه خاصی به آن داشته اند. موضوع فلسفه‌ی علم و گنجاندن آن در علوم، به طور جدی و گسترده از اوایل قرن بیستم آغاز شد و از آن به بعد دارای مکاتب مختلفی مانند واقع گرایی علمی، ابطال گرایی و ... گردید. بر همین اساس از سال 2007 میلادی بسیاری از دانشگاه‌ ها فراگرفتن مطالب مربوط به " فلسفه و تاریخ علم " را جزو دروس پایه‌ی دانشجویان دکتری در کلیه رشته های تحصیلی قرار داده اند. در این دوره دانشجویان به طور کلی با مسائلی از قبیل: منابع تاریخ علم، تجزیه و تحلیل روشهای علمی، مروری بر مفاهیم مهم علمی و فلسفی و بررسی تاثیر علم در جامعه آشنا می شوند. دانستن موضوعات تخصصی این دانش به نظر خالی از لطف نبوده و به همین منظور ترجمه بخشهایی از کتاب "فلسفه علم" نوشته دکتر مل تامسون(متخصص در فلسفه، مذهب و اخلاق) را در زیر ارائه می‌دهیم.

کلید واژگان :

فلسفه- تاریخ علم



ارزش ریالی : 150000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک