چکیده :

خاک یکی از مهم ترین منابع طبیعی هر کشور می باشد. امروزه فرسایش خاک یک خطر جدی برای بخش کشاورزی مطرح است که بررسی فرسایش خاک و کنترل آن امری بسیار ضروری در حوضه های آبخیز می باشد. ارزیابی کمّی و کیفی فرسایش خاک با استفاده از مدل های برآورد فرسایش و رسوب، یکی از راهکارهایی است که از طریق آن می توان فرسایش خاک را تا حدودی کنترل و مقدار آن را به حداقل رساند. هدف از این پژوهش، ارزیابی کارایی مدل های WEPP و EPM در برآورد فرسایش و رسوب حوضه آبخیز سولاچای می باشد. به طور کلی، روش کار در مدل WEPP به این صورت است که در ابتدا فایل مربوط به هریک از پارامترهای مدل ساخته و وارد نرم افزار GeoWEPP می شود، سپس مدل WEPP از طریق نرم افزار فوق اجرا شد. در نهایت مقدار رسوب محاسبه گردید. مقدار فرسایش ویژه نیز با استفاده از ضریب نسبت تحویل رسوب (SDR) برآورد شد. در مدل EPM نیز ابتدا نقشه ی ضرایب تهیه و سپس با توجه به این ضرایب نقشه شدت فرسایش تهیه شد. در نهایت مقدار فرسایش و رسوب تولیدشده با توجه به معادلات ارائه شده محاسبه گردید. مقدار رسوب مشاهده ای نیز با استفاده از گرادیان دبی و رسوب به دست آمد. مدل WEPP دارای سه روش دامنه، حوضه آبخیز و مسیرهای جریان می باشد. مقدار رسوب برآوردشده به وسیله ی هریک از روش های فوق به ترتیب 0.213، 0.178 و 0.785، با مدل EPM، 0.033 و برای رسوب مشاهده ای، 0.241 تن در هکتار در سال محاسبه شد. بنابراین نتیجه می گیریم که مقدار رسوب برآوردشده با مدل WEPP به مقدار رسوب مشاهده ای نزدیک تر بوده و این مدل از کارایی بالاتری نسبت به مدل EPM در برآورد فرسایش خاک و رسوب منطقه مورد مطالعه برخوردار است.

کلید واژگان :

حوضه آبخیز سولاچای، فرسایش خاک، میزان رسوبدهی، EPM، WEPP، ArcGIS.



ارزش ریالی : 350000 ریال
دریافت مقاله
با پرداخت الکترونیک